Guldal báddejumiid dan vuosttaš dievasčoahkkimis

Ávvujagi 2019 oktavuođas, skeaŋkan Sámediggái Arkivverketis Sámi arkiivva bokte, leat báddejumit dan vuosttaš dievasčoahkkimis digitaliserejuvvon ja daid sáhttá guldalit Digitalarkivetis. 

Vuosttaš Sámediggi rahppojuvvui golggotmánu 9. beaivvi 1989 Kárášjoga kulturviesus. Lei Majestehta Gonagas Olav V gii rabai Sámedikki sártniin áirasiidda. Gonagas Olav V sártni sáhttá lohkat gonagasviesu neahttasiidduin.  

– Jeg hilser Sametinget velkommen til ansvarsfull gjerning og ønsker at det må bli til gavn for det samiske folket, dajai Majestehta Gonagas Olav V. 

Olles rahpanseremoniija sáddejuvvui NRK TV:s. Doppe sáhttá earret eará oaidnit movt guokte sámediggebargi, Marit Myrvoll ja Sven Roald Nystø, jođiheaba seremoniija. Nystø šattai maŋŋil dat nubbe sámediggepresideanta. Magnar Mikkelsen Čiesttis (Veidnesklubben) logai prologa Sámediggái.

Guldal báddejumiid vuosttaš dievasčoahkkimis Digitalarkivetis

Vuosttaš Sámediggi

Dan dihte go sámediggepresideanta ii lean vel válljejuvvon, de lei Norgga Sámeráđi jođiheaddji Aslak Nils Sara, guhte álggahii čoahkkima. Son muittuhii áirasiid makkár vuordámušat ledje sidjiide ja makkár ovddasvástádus sis lei aittoválljejuvvon áirrasin.

– Dál sámi álbmot geatnegahttá din olu eambbo go maid ovdal lea dahkan organisašuvnnaid ektui dahje daid orgánaid ektui mat leat ovddastan min. Didjiide lea dál addojuvvon stuora ovddasvástádus, ja mun jáhkán ahte dis lea olles doarjja álbmogis dan bargui mii didjiide lea addojuvvon. Sámeláhka dadjáge dan ahte lea eiseválddiid geatnegasvuohta lágidit dili nu ahte sámi álbmot ieš galgá beassat sihkarastit ja ovddidit iežas boahtteáiggi. Ja dát lea dat ođđa dilli. Dát gáibida dis sihke politihkalaš duostilvuođa ja maiddái jierpmálašvuođa dahkat rivttes mearrádusaid, rivttes áigái ja rivttes hoahpu ektui. Lea juohke áirasii addojuvvon luohttámuš iežas guovllus, iežas válljejeddjiin, ovddidit dan ulbmila mii lea čadnojuvvon sihke sámelágas ja maiddái Stuoradikki láhkaparagráfas. Lea maid addojuvvon didjiide dál ahte lea din hálddus dás duohko ráhkadit iežadehpet bargovugiid, válddi ja ovddastit dan nu movt dovdabehtet sámi álbmot dán geahččá, dajai son.

Maŋŋel oanehis sártni áirasiidda čađahii Aslak Nils Sara nammačuorvuma ja bivddii áirasiid čuoččadit. Son álggii nuortaleamos válgabiriin, Várjjagiin, ja jotkkii lulásguvlui Finnmárkku čađa. Dat áirras gii lei ožžon eanemus jienaid juohke válgabiires, oaččui bargun addit čoahkkinjođiheaddjái válgadokumentašuvnna. 

Loga maid: Muitotávval sisttis maid Majestehtalaš Gonagas Olav V vuolláičálii oassin Norgga dokumeantaárbbis