Ohccit fertejit logget sisa ID-porten bokte.

Ohcanskovvi (gáibida sisaloggema)

Vuoruheamit 2025:s

• Prošeavttat ja doaibmabijut maid ulbmil lea veahkehit sámi vuoigatvuođalaččaid áššiin mat gusket eana- ja resursavuoigatvuođaid fuolaheapmái, dás áššiin mat gusket árbevirolaš sámi ealáhusaid gáhttemii.
• Prošeavttat ja doaibmabijut mat čatnasit bagadeapmái ja ovdaiskkademiide dan oktavuođas go áigot rievttálaččat gáibidit oktasaš vuoigatvuođaid Finnmárkkukommišuvnna ektui, dás maiddái vuoigatvuođat mearra- ja vuotnaguovlluid bivdosajiide.
• Fierpmádagat ja organisašuvnnat mat barget eana- ja resursavuoigatvuođaid dohkkehemiin olggobealde Finnmárkku (Sámi vuoigatvuođalávdegoddi).

Gii sáhttá ohcat

• Ovttaskas olbmot, organisašuvnnat ja ásahusat main lea ulbmil ovddastit ja áimmahuššat sámi vuoigatvuođalaččaid beroštumiid ja vuoigatvuođaid eatnamiid ja resurssaid hálddašeami, geavaheami ja suodjaleami oktavuođas.
• Fitnodagat, ásahusat ja organisašuvnnat mat ožžot doarjaga galget leat registrerejuvvon Norgga Ovttadatregistarii.

Meroštallannjuolggadusat

• Bajimus doarjja juohke ohccái lea 400 000 ru.

Dán ortnega njuolggadusat 

1 Doarjjaortnega mihttomearri ja vuoruheamit

1.1 Doarjjaortnega mihttomearri

• Sámi berošteddjiin ja vuoigatvuođaoamasteddjiin lea duohta vejolašvuohta beassat konsultašuvnnaide vai besset ovdagihtii dieđuid vuođul addit friija mieđiheami plánaide ja doaibmabijuide areála- ja resursahálddašeami oktavuođas.

1.2 Vuoruheamit

• Prošeavttat ja doaibmabijut maid ulbmil lea veahkehit sámi vuoigatvuođalaččaid áššiin mat gusket eana- ja resursavuoigatvuođaid fuolaheapmái, dás áššiin mat gusket árbevirolaš sámi ealáhusaid gáhttemii.
• Prošeavttat ja doaibmabijut mat čatnasit bagadeapmái ja ovdaiskkademiide dan oktavuođas go áigot rievttálaččat gáibidit oktasaš vuoigatvuođaid Finnmárkkukommišuvnna ektui, dás maiddái vuoigatvuođat mearra- ja vuotnaguovlluid bivdosajiide.
• Fierpmádagat ja organisašuvnnat mat barget eana- ja resursavuoigatvuođaid dohkkehemiin olggobealde Finnmárkku (Sámi vuoigatvuođalávdegoddi).

1.3 Ulbmilolahusa eavttut

• Sámi beroštumi ja vuoigatvuođalaččat konsulterejuvvojit vai beassat ovdagihtii dieđuid vuođul addit frijja mieđiheami plánaide ja doaibmabijuide.
• Áššiid lohku main leat prinsihpalaš bealit čadnon eanan- ja resursavuoigatvuođaid áimmahuššamii mat leat ovddiduvvon duopmostuoluide.
• Gáibádusaid lohku ovddiduvvon Finnmárkkukommišuvdnii.
• Prošeavttaid/doaibmabijuid lohku main lea eanan- ja resursavuoigatvuođaid dohkkeheapmi fokusis, sihke Finnmárkkus ja olggobealde Finnmárkku.

2 Ohcama hápmi ja sisdoallu

2.1 Doarjjaoažžu / Gii sáhttá ohcat

• Ovttaskas olbmot, organisašuvnnat ja ásahusat main lea ulbmil ovddastit ja áimmahuššat sámi vuoigatvuođalaččaid beroštumiid ja vuoigatvuođaid eatnamiid ja resurssaid hálddašeami, geavaheami ja suodjaleami oktavuođas.
• Fitnodagat, ásahusat ja organisašuvnnat mat ožžot doarjaga galget leat registrerejuvvon Norgga Ovttadatregistarii.

2.2 Ohcanáigemearri

• Sámediggeráđđi mearrida ohcanáigemeari.

2.3 Gáibádus ohcamii

• Ohcan galgá sáddejuvvot Sámedikki doarjjaportála bokte.
• Ohcamat mat eai deavdde ohcaneavttuid sáhttit ohcat hilgojuvvojit.
• Ohcan galgá leat Sámedikki doarjjaortnega vuoruhemiid siskkobealde.
• Prošeavtta/doaimma ollislaš gollomeroštallan ja ruhtadanplána galgá čuovvut ohcama, maiddái eará vejolaš almmolaš ruhtadeamit.
• Ollislaš gollomeroštallama golut galget dokumenterejuvvot haddefálaldagaiguin.
• Ollislaš prošeaktačilgehus mii čilge prošeavtta ulbmila, fágalaš sisdoalu, ulbmiljoavkku, ovdánanplána ja plánejuvvon gárvvistanáigemeari galgá čuovvut ohcama.
• Ohcamis galgá leat čilgehus movt guoddevašvuohta/birgejupmi lea áimmahuššon prošeavttas.
• Sus guhte vuolláičállá ohcama, ferte leat fápmudus geatnegahttit fitnodaga/ásahusa.
• Ohcan ferte sáddejuvvon Sámedikki doarjjaportálii ovdalgo prošeakta/doaibma lea álggahuvvon.
• Ohcan ferte leat sáddejuvvon Sámedikki doarjjaportálas áiggemunis ja unnimusat 4 vahku ovdal go lágideapmi álgá. Dát ii guoskka ohcamiidda mat gusket lágideapmái deaivvadansajiid oktavuođas.
• Ohcci lea geatnegahtton addit buot dieđuid mat leat dárbbašlaččat ohcama meannudeapmái.

3 Ohcamiid meannudeapmi

3.1 Ohcamiid meannudeapmi

• Ohcamat árvvoštallojuvvojit guoddevašvuođa, ekonomalaš, márkaniidguoski, teknihkalaš, servodatlaš ávkki, ehtalaš, fágalaš ja eará guoskevaš beliid vuođul. Sámediggi deattuha earenoamážit dásseárvo- ja máŋggabealatperspektiivva áššemeannudeami oktavuođas.
• Sámediggi viežžá kredihttadieđuid ohcci birra.
• Váilevaš raporteremat ja gárvvisteami maŋŋoneamit ovddeš doarjjaáššiin sáhttet váikkuhit ohcama meannudeapmái.
• Meannudanáigi:
  • Doarjjaortnegat main lea rabas ohcanáigemearri meannuduvvojit dađistaga ja golmma mánu sisa dan rájes go ohcan lea joavdan.
  • Doarjjaortnegat main lea ohcanáigemearri gieđahallojuvvojit ovdal go golbma mánu leat gollan maŋŋil ohcanáigemeari.
• Sámediggi sáhttá jearrat eanet duođaštusaid dahje dieđuid go lea dárbu.
• Iežas barggu viidodat galgá árvvoštallot dalle go ohcá ja čilgejuvvot ohcamis. Iežas barggus gáibiduvvo vuolláičállon diibmolistu ja mearriduvvon diibmobálká.
• Sámediggi váldá várašumi das ahte prošeavtta ohcansubmi ja viidodat sáhttá muddejuvvot oassin doarjjaruđaid ollislaš rámma árvvoštallamis.

3.2 Mearrádus ja dohkkeheapmi

• Doarjjaoažžu galgá ovdal go lea gollan 3 vahku doarjjareivve dáhtona rájes dohkkehit doarjjaeavttuid Sámedikki doarjjaportála bokte. Jus Sámediggi ii oaččo eavttuid dohkkeheami, sáhttá doarjja sihkkojuvvot duođi eanet dieđitkeahttá.
• Sus guhte vuolláičállá doarjjaeavttuid, ferte leat fápmudus geatnegahttit fitnodaga/ásahusa.

3.3 Eavttut doarjjaožžui

• Doarjjaoažžu galgá almmuhit ahte Sámediggi lea dorjon prošeavtta/doaibmabiju.
• Seamma prošeakta/doaibmabidju ii sáhte oažžut doarjaga máŋga doarjjaortnega bokte Sámedikkis.
• Maŋŋá doarjjamearrádusa ii addojuvvo eanet doarjja seamma prošektii/doaibmabidjui.

3.4 Gárvvistanáigemearri

• Prošeavtta gárvvistanáigemearri lea jagi maŋŋá doarjjareivve beaivádeami.
• Erenoamáš ákkaid vuođul sáhttá doarjjaoažžu čálalaččat ohcat guhkit áigemeari prošeavtta/doaibmabiju gárvvisteapmái, gitta guovtti jahkái. Ohcan galgá vuođustuvvot.

3.5 Rievdadusat doarjjaeavttuin

• Doarjjaoažžu ii sáhte čađahit mearkkašahtti rievdadusaid guoskevaš prošeavttas dahje doaibmabijus ovdalgo lea čálalaččat dieđihan Sámediggái ja ožžon Sámedikki čálalaš dohkkeheami. Dohkkehuvvon ruhtadanplána ja investerenplána rievdadusat lohkkojuvvojit álo stuorábuš rievdadussan.

3.6 Máksineavttut

• 50 % doarjagis máksojuvvo dalle go prošeakta/doaibmabidju álggahuvvo ja 50 % dalle go prošeakta lea loahpahuvvon ja Sámediggi lea dohkkehan raporta ja rehketdoalu.
• Jos ohcci ovdal lea ožžon doarjaga Sámedikkis ja doarjjaoažžu lea rihkkon doarjjaeavttuid, de sáhttá dat dagahit dan ahte máksimat bissehuvvojit dassážiigo eavttuid rihkkun lea nohkan.

4 Meroštallannjuolggadusat, Definišuvnnat ja EEO-njuolggadusat

4.1 Meroštallannjuolggadusat

• Bajimus doarjja juohke ohccái lea 400 000 ru.

4.2 Definišuvnnat

• Doaibmagollun lohkkojuvvojit: rehketdoallo- ja revišuvdnabálkkát, reantogolut, divadat, eará finánsagolut, vearro- ja divatgolut, elrávdnji, lokálagolut, dáhkádusat, penšuvdnagolut, sosiálagolut, eará bargiidgolut, stivrabálkkát, stivragolut, fitnodatčoahkkin- ja váldočoahkkingolut, árvonjeaidimat ja -geahpedeamit.
• Sosiálagollun lohkkojuvvojit: bargiid skeaŋkkat, bargiid kurssat, friija kantiidna ja eará sullasaš ovddut.
• Investeremiin lohkkojuvvo dávvir mii lea bistevaš go geavahanáigi jáhkkojuvvo leat unnimusat 3 ja ahte lea kr 15 000 dahje eanet earret lassiárvodivada (gusto lassiárvodivatgeatnegasaide).
• Vuodjinfievrruin oaivvilduvvo: vuodjinfievru mii lea mohtorfievroláhkaásahusa nuppi kapihttala mielde (FOR-1994-10-04-918 Láhka teknihkalaš gáibádusaid ja fievrruid, osiid ja biergasiid dohkkeheami birra).

4.3 EEO-njuolggadusat

• Sámedikki doarjjaortnegat fertejit leat EEO-šiehtadusa njuolggadusaid rámmaid siskkobealde stáhta doarjaga ektui. Sámediggái gusket EEO-šiehtadusa mearrádusat seamma láhkai go stáhta- gieldda- ja fylkkahálddašeapmái dan ektui movt almmolaš doarjagat galget juolluduvvot.
• Doarjja juolluduvvo EEO-šiehtadusa njuolggadusaid vuođul binnánaš doarjagiid birra. Njuolggadusat binnánaš doarjagiid birra čuvvot skábmamánu 14. b. 2008 láhkaásahusa nr 1213. Dáid njuolggadusaid mielde ii sáhte doarjjaoažžu vuostáiváldit binnánaš doarjaga eanet go oktiibuot 200 000 Euro 3 jagi rehketdoallojagi áigodagas.
• Ovdalgo doarjaga sáhttá máksit ferte doarjjaoažžu duođaštit Sámediggái ahte ii oaččo binnánaš doarjaga eará sajis máksinjagi dahje guovtti ovddit jagiin mat oktiibuot Sámedikki doarjagiin gaskamearálaččat eai leat eanet go 600 000 Norgga ruvnnu. Vejolaš ođđa almmolaš doarjjaohcamiid oktavuođas (beroškeahttá gos oažžu doarjaga) lea doarjjaoažžus geatnegasvuohta dieđihit dán doarjaga birra. Dieđihangeasku gusto 3 rehketdoallojagi fálaldatáigemeari rájes.
• ESA sáhttá geatnegahttit norgga eiseválddiid, maiddái Sámedikki, gáibidit doarjaga ruovttoluotta doarjjaoažžus jos doarjja ii leat addojuvvon njuolggadusaid mielde dahje doarjjaoažžu ii geavat doarjaga dan ulbmilii masa lea addojuvvon.

5 Raporteren

5.1 Ulbmilolahusa raporteren

• Doarjjaoažžu galgá raporteret ruhtageavaheami. Raporteren galgá dahkkot Sámedikki doarjjaportála bokte ja raportaskoviid geavaheami bokte doppe. Raporta galgá earret eará sisttisdoallat čuovvovačča:
  • Guđelágan ášši/prošeakta/doaibmabidju
  • Prošeavtta/doaibmabiju geográfalaš guovlu
  • Konsultašuvnna dahje prošeavtta/doaibmabiju boađus

5.2 Rehketdoalu raporteren

• Rehketdoalu raporteren galgá dahkkot Sámedikki doarjjaportála bokte.
• Rehketdoallu ruđaid geavaheamis galgá čájehit ollislaš goluid ja dietnasa. Dasa gullet prošeavtta/ doaibmabiju eará vejolaš doarjagat ja dietnasat. Rehketdollui galgá váldit mielde dušše dakkár goluid ja dietnasiid mat njuolga leat čadnojuvvon prošeavtta/doaibmabiju čađaheapmái.
• Dalle go lea dohkkehuvvon gollomeroštus, galgá rehketdoallu leat bardojuvvon nu ahte dan sáhttá buohtastahttit gollomeroštusain. Stuorra spiehkastagaid dohkkehuvvon gollomeroštusa ja rehketdoalu gaskka galgá kommenteret.
  • Jos loahpalaš golut prošeavtta/doaibmabiju rehketdoalus leat unnit go dohkkehuvvon gollomeroštus mii boahtá ovdan mearrádusas, de unnida Sámediggi doarjaga vásttolaččat.
• Rehketdoallu ruhtageavaheamis galgá duođaštuvvot ná:
  • Vuollel 100 000 ruvdnosaš doarjaga ruhtageavaheapmi galgá duođaštuvvot dohkkehuvvon rehkegiin ja báŋkoduođaštusain ahte rehket lea mákson.
  • Badjel 100 000 ruvdnosaš doarjaga ruhtageavaheami rehketdoalu galgá stáhtaautoriserejuvvon dahje registrerejuvvon revisora/rehketdoalli duođaštit.
• Revišuvdnagáibádus ii guoskka ásahusaide maid suohkanrevišuvdna ja Riikarevišuvdna reviderejit.
• Doarjjaoažžu gii leat registrerejuvvon lassiárvodivatregistaris, galgá rehketdoalus čájehit goluid ja dietnasiid lassiárvodivada haga. Dát ii guoskka sidjiide geat leat luvvejuvvon lassiárvodivadis dahje ožžot spiehkastit lassiárvodivada rehkenastimis.
• Iežas barggu raporterema oktavuođas gáibiduvvojit vuolláičállon diibmolisttut. Diibmolistu devdojuvvo Sámedikki doarjjaportálii.

5.3 Bearráigeahččan ja čuovvuleapmi

• Sámediggi sáhttá dárkkistit geavahuvvojit go ruđat eavttuid mielde.
• Sámediggi sáhttá bivdit eanet dieđuid. Dát guoská dieđuide mat galget geavahuvvot statistihkkii ja eará raporteremii.

5.4 Doarjaga ruovttoluotta máksin ja sihkkun

• Prošeavtta gárvvisteami oktavuođas galget geavatkeahtes doarjjaruđat máksot ruovttoluotta Sámediggái.
• Sámediggi gáibidit doarjaga ruovttoluotta máksot jos dat lea máksojuvvon menddo ollu.
• Sámediggi geassá doarjjalohpádusa ruovttoluotta, dolle doarjaga dahje gáibida ahte doarjja máksojuvvo ruovttoluotta jos:
  • Doarjjaoažžu lea rihkkon dieđihangeaskku.
  • Doarjjaoažžu lea rihkkon dáid njuolggadusaid mearrádusaid.
  • Doarjja ii leat geavahuvvon juolludeami ulbmila mielde lei ja eavttuid mielde mat ledje mearriduvvon doarjjareivves.
  • Jos lea gáibiduvvon heaittihit, velggolaš ieš bidjá konkursagáibádusa, dahje leat rahppojuvvon priváhta dahje almmolaš vealgešiehtadallamat doarjjaoažžui dahje doarjjaoažžu lea bissehan máksámušaidis.
  • Doarjjaoažžu lea vuovdán iežas investeremiid ovdal go vihtta jagi lea gollan. Dát guoská investeremiidda maidda Sámediggi lea juolludan doarjaga.
• Jos doarjjaoažžu dákkár oktavuođain ii mávsse ruovttoluotta, de sáhttá Sámediggi rievtti bokte gáibidit máksojuvvot dan mii lea buorrin. Jos ruđat eai máksojuvvo ruovttoluotta dan áigemeari sisa mii lea biddjojuvvon, de sáhttá gáibidit maŋŋoneami ovddas reanttuid vel lassin, gč. juovlamánu 17. b. 1976 mannosaš lága nr. 100 reanttuid birra maŋŋonan máksima oktavuođas jna.