Ráfáidahttojuvvon sámi visttiid identifiseren ja registreren

Prošeakta «Ráfáidahttojuvvon sámi visttiid identifiseren ja registreren» čađahuvvuo áigodagas 2011-2019.

Dán prošeakta bokte lea Sámediggi lihkus ožžon geahčastaga automáhtalaččat ráfáidahttojuvvon sámi visttiid birra, ja dál lea birrasii 900 vistti registrerejuvvon. Geahčastat lea deaŧalaš gaskaoapmi Sámedikki barggus huksensuodjalusain. 

Visttiid kártemis ja identifiseremis leat geavahuvvon máŋga gáldu, nugo Friis’ etnográfalaš 1861 ja 1890 kárttat, SERAK-registreremat (Sekretariatet for registrering av faste kulturminner i Norge), álbmotmuitalusat, giligirjjit, báikkálaš historjá, informánttat, báikkálaš fágalaš biras ja erenoamážit ieža eaiggádat. Visttit leat máŋggaláganat nugo áittit, mat leat eanemusat, viesut, eanadoallovisttit, návsttut, olgovisttit ja goađit. Visttit leat nu máŋggaláganat go man viidodagas dat leat. Dál áigu Sámediggi čuovvulit registrerenbarggu ovttas eaiggádiiguin, geat sáhttet jearrat rávvagiid, bagadusa ja doarjaga. Sámediggi juolluda maiddái doarjaga kurssaide ráfáidahttojuvvon visttiid divodeami birra. 

Registrerenprošeavtta ulbmilin lea maiddái leamaš árvvuid sihkkarastin ja ráfáidahttojuvvon sámi visttiid billašuvvama hehtten. Sámi huksensuodjaleamis oidno maiddái sámi historjá ja leahkin olles Norgga beale Sámis, ja lea čielga identitehtamearka oppalaččat ja erenoamážit guovlluin maidda dáruiduhttinproseassa lea sakka váikkuhan, 

Dasa lassin lea registrerenprošeakta ožžon ollugiid ođđasis árvvoštallat daid visttiid historjjálaš árvvu maid sii eaiggádit. Sii leat boahtán diehtit makkár kulturhistorjálaš árvu visttiin lea ja leat movttiidan sihke diehtit eanet historjjá birra ja atnit ávviris iežaset visttiid. 

Sámediggi lea rámis dan ektui maid leat olahan prošeavttain, ja ahte dat lea leamaš mielde oainnusmahttimin sámi visteárbbi. 

Loga maid: Jahkelanjat muitalit

Loga maid: Sámi huksenárbi eallá ain