Sámi mánát, nuorat ja rávisolbmot ellet dakkár áiggis go leat stuora hástalusat árgabeaivvis. Oallugat vásihit sisabahkkenáitagiid, iešguđet riidduid, cielaheami sámiid vuostá ja interneahtas, givssideami, vealaheami ja vuortnuheami. Olbmuin sáhttá leat dárbu háleštit soapmásiin váttes áiggis dahje dilis.
Sámi mánát, nuorat ja rávisolbmot ellet dakkár áiggis go leat stuora hástalusat árgabeaivvis. Oallugat vásihit sisabahkkenáitagiid, iešguđet riidduid, cielaheami sámiid vuostá ja interneahtas, givssideami, vealaheami ja vuortnuheami. Olbmuin sáhttá leat dárbu háleštit soapmásiin váttes áiggis dahje dilis.
– Mii diehtit ahte sámegielagiidda sáhttá leat álkit váldit oktavuođa veahkkebálvalusain sámegillii, erenoamážit jus lea heahtedilis. Dan dihte lea hui somá doarjut iešguđet aktevrraid prošeavttaid, mat dahket vejolažžan háleštit ja oažžut veahki sámegillii, dahje mat sihkkarastet ahte olmmoš beassá háleštit muhtumiin geas lea gelbbolašvuohta sámi kultuvrras, dadjá sámediggeráđđi Runar Myrnes Balto (NSR).
Sámediggeráđđi lea jagis 2023 addán čuovvovaš doarjagiid:
- Sámiráđđi lea ožžon 470 000 ruvnno doarjjan prošektii “Suodji/Suaja/Suodje”, mii lea ovtta jagáš geahččalanprošeakta ásahit nationála vuosttašceahki veahkkelinnjá eastadan dihtii iešsorbmema ja nannen dihtii psyhkalaš dearvvašvuođa. Sii guđet váldet oktavuođa ožžot bagadeami ja veahki muhtumis geas lea gelbbolašvuohta sámi kultuvrras spesialiserejuvvon fágaoahppu psyhkalaš dearvvašvuođas ja hárjáneapmi bargat olbmuiguin geat vásihit hástalusaid.
- Rukses Ruossa lea ožžon 380 000 ruvnno doarjjan ásahit sámegielat dieđáhusbálvalusa sámi mánáid ja nuoraid váste geat leat hearkkes eallindilis. Prošeavtta ulbmil lea dahkat vejolažžan gulahallat davvisámegillii, mii nanne sámi mánáid ja nuoraid psyhkalaš dearvvašvuođa. Rukses Ruossa áigu bovdet sámi mánáid ja nuoraid váikkuhit fálaldaga ovddideapmái, ja erenoamážit leat mielde válljeme gulahallankanálaid ja rahpanáiggiid.
- Girku SOS lea ožžon 400 000 ruvnno doarjjan ásahit prošeavtta “Northern Sámi Helpline”, mii lea sámegielat dieđáhusbálvalusa guovtti jagáš geahččalanprošeakta ruoŧa ja suoma bealde Sámis. Girku SOS lea ovdal ásahan sámegielat dieđáhusbálvalusa Norggas ja háliidit viiddidit fálaldaga rastá riikarájiid. Ortnet lea vuos davvisámegillii ja lea buot ahkásaččaid váste.
- Porsáŋggu gielda lea ožžon 250 000 ruvnno doarjjan prošektii “Trygge barn i Porsanger”, mii lea digitála veahkkebálvalus mánáide ja nuoraide. Prošeavtta jurdda lea ahte galgá beassat gulahallat dearvvašvuođabuohccedivššáriin digitála gulahallankanálaid bokte, nugo Teamsas, mii márkanfievrriduvvo promofilmmain mas golmmakultuvrrat bealli boahtá bures ovdan. Ovttasdoaibmanmodealla ulbmil lea sihkkarastit ahte mánát ja nuorat geat leat hearkkes diliin, árrat fuomášuvvojit ja ahte čuovvuluvvojit rievttes vugiin. Lea dehálaš prošeakta gildii, mii háliida ahte mánáide ja nuoraide galgá leat buorre ja oadjebas bajásšaddat gielddas. Modealla galgá váikkuhit dasa ahte árabut fuomášit mánáid geat leat riskadiliin ja ahte sii johtileappot ožžot buoret veahki.
– Dakkár fálaldagat leat dehálaččat almmolaš dearvvašvuođabálvalusaid lassin. Mun sávan ahte prošeavttat lihkostuvvet ja ahte sámi álbmot ohcá veahki maiddái dáin bálvalusain go lea dárbu. Mu mielas lea maid hui buorre go máŋggat dáin prošeavttain leat erenoamážit mánáid ja nuoraid várás, juoga maid oaidná čielgasit gulahallankanálaid válljemis. Mii dárbbašat deattuhit psyhkalaš dearvvašvuođa Sámis, dadjá Myrnes Balto.