Boazodoallošiehtadallamat leat jahkásaš šiehtadallamat Stáhta ja boazoealáhusa gaskasaš ealáhusšiehtadusas. Lea Norgga Boazosápmelaččaid Riikkasearvi (NSR) mii lea boazoealáhusa šiehtadallanbealli. Sámediggái lea addon vejolašvuohta buktit cealkámuša boazodoallošiehtadussii ovdal go šiehtadallamat álget. Sámediggi oassálastá maid observatevran šiehtadallamiin.
– Oaivvildan ahte dán boazodoallošiehtadusas ferte leat erenoamáš fokus dan váttes ekonomalaš ja doaimmalaš dillái maid boazoealáhus dál vásiha. Dasa lassin ferte boazodoallošiehtadus deattuhit boazoealáhusa sosiála beliid, dadjá sámediggeráđđi Hans Ole Eira (Gb).
Boazodollui čuzii 2022 dálvvi fas guohtunroassu, dušše guokte jagi maŋŋil ovddit guohtunroasu. Lássejuvvon guohtumat, masa lei sivvan jiekŋageardi eatnama lahka, ja gassa muohta dagai váttisin bohccui gávdnat biepmu. Guohtunroassu vearáskii dálvvi mielde, ja roassu čuzii stuora guovlluide Finnmárkkus, Romssas ja Nordlánddas.
Guohtunroassu lea dagahan ahte siidaosiid ja ovttaskas boazoeaiggáda golut leat lassánan hui olu. Lassánan boaldámušhattit leat dagahan stuorát goluid ja heajut margiinnaid boazodolliide. Guohtunroassu lea mielddisbuktán ahte leat šaddan mohtorvuojániid geavahit eanet, earret eará guođoheapmái ja fuođđariid doalvumii, juoga mii maid lea dahkan ekonomalaš dili vearrábun. Dálvvi ja giđa mielde čájehuvvui ahte dálkkádatroassu ii leat dušše čuohcan elliid dillái, muhto ahte dát maiddái čuzii ovttaskas boazodoallái ja boazodoallobearrašiidda. Guohtunroassu dagahii boazodolliide hui stuora bargonoađi ja hui eahpesihkkaris dili, dan dihte go eai diehtán man guhká roassu bistá ja movt dát váikkuha bearrašiid ekonomalaš dillái.
– Sámediggi oaidná ahte boazoealáhus vásiha dávjjit hirpmusdálkkiid, mat bohtet hui olu dálkkádatrievdadusaid dihte. Dát rievdadusat dahket ahte lea stuorát dárbu boahttevaš roassodustehusdoaimmaide ja ruhtii, dadjá Eira.
Boazoealáhusa ja ealáhusa ceavzilvuođa stuorámus áitta lea go manahit guohtuneatnamiid. Ahte areálavuođđu ii sihkkarastojuvvo lea stuora hástalus boazoealáhussii. Máŋggat orohagat vásihit ahte leat áigá juo boahtán dan rádjai maid sáhttet gierdat.
Eira dadjá ahte go geahččá ovttas sihke areálasisabahkkemiid, guohtunroasuid ja boraspiredeattu, mii ges buktá stuora vahágiid, de šaddet boahtteáiggi boazodoalu hástalusat vel čielgaseappot. Oktiibuot dagahit dát hástalusat eai dušše ekonomalaš ja doaimmalaš váikkuhusaid boazoealáhussii, muhto maiddái dearvvašvuođalaš nođiid boazodolliide.
– Lea dárbu čađahit jahkásaš guorahallama, dahje stáhtusa areálasisabahkkemiidda sámi guovlluin. Earret eará berre ráhkaduvvot kárta mii čájeha stáhtusa ja boazodoalloareálaid massima, dadjá Eira ja čujuha dasa ahte Sámedikkis maiddái leat olu eará dehálaš cealkámušat boazodoallošiehtadussii, maid áigot sihtat šiehtadallanbeliid vuhtiiváldit.
– Áiggun vahku maŋŋel dievasčoahkkinmeannudeami čoahkkinastit eanandoallo- ja biebmoministariin ja sutnje ovdanbuktit ja geiget Sámedikki cealkámuša 2023/2024 boazodoallošiehtadussii, dadjá sámediggeráđđi Hans Ole Eira.
Ášši meannuduvvo Sámedikki dievasčoahkkimis bearjadaga juovlamánu 9. beaivvi.
Áššebáhpirat áššái 057/22 Sámedikki árvalus boazodoallošiehtadussii 2023/2024
Jearahallama addá dahje vástida gažaldagaide sámediggeráđđi Hans Ole Eira (Gb), mob. +47 918 61 471, hans.ole.eira@samediggi.no