Sámediggi ja SVL leat juovlamánu 2022 rájes čuovvulan Valáštallanšiehtadusa sisdoalu, mii lea arena gos ovddidit ja ságaškuššet oppalaš valáštallanpolitihkalaš doaibmabijuid ja hástalusaid. Valáštallanšiehtadusa bokte áigot bealit čoavdit oktasaš beroštumiid, juoga mii galgá leat mielde ovddideame boahtteáigásaš sámi valáštallanpolitihka. 

Dađi bahábut eai šaddan ovttaoaivilii boahtte jagi šiehtadusa birra, danne go ledje stuora erohusat ekonomalaš gáibádusain ja das mii fállojuvvui. SVL ovddidii 10 001 000 ruvdnosaš gáibádusa, mii lea beali eanet go jagi 2024 Valáštallanšiehtadusa rámma. Sámediggi ii nagodan dustet SVL gáibádusa maŋŋel šiehtadallamiid vaikko ledje vuolidan gáibádusa 1 300 000 ruvnnuin, nu ahte šiehtadallamat botkejuvvojedje.

– Dađi bahábut mii eat soabadan go eat nagodan dustet gáibádusa mii bođii šiehtadallamiin. Sámi valáštallansuorggis leat stuora dárbbut ja mii fertet ekonomalaš rámmaid lassáneami geahččat dađistaga proseassan. Valáštallanšiehtadusa čuovvuleapmi lea addán stuorát doaibmamuni jagi 2022 rájes, ja mii leat bargame dainna mii lea vel báhcán, dadjá sámediggeráđđi Maja Kristine Jåma (NSR). 

Danne ovddida sámediggeráđđi ieš evttohusa doaibmabijuide ja ekonomalaš rámmaide, nugo Valáštallanšiehtadus regulere. Sámediggeráđđi evttoha bisuhit 800 000 ruvdnosaš lasáhusfálaldaga ja ahte ruđat várrejuvvojit SHL – Sámi Heargevuodjin Lihtu nannemii.  

– Sámediggeráđđi háliida bisuhit fálaldaga ja vuoruhit barggu SHL:in. Sámedikkis lea erenoamáš ovddasvástádus dán árbevirolaš sámi valáštallamii ja háliida joatkit barggu njeaidit rádjacakkiid sámi valáštallamis, dadjá Jåma.  

Lassin dasa ahte valáštallanorganisašuvdnii šaddá dehálaš rekrutteret, de dagahit rájit váttisvuođaid go hehttejit olbmuid váldimis herggiid guovddáš Suoma gilvoarenaide, juoga mii bisseha valáštallama ovdáneami. Sámediggi gulahallá Suoma bealde Sámedikkiin ášši birra, ja sámediggeráđđi áigu čuovvulit ášši guovddáš eiseválddiiguin.  


Sámedikkis ja SVL:s lea leamaš oktasaš ságastallan Kultur- ja dásseárvodepartemeanttain das mii guoská spealloruhtaortnegii. Norsk tipping badjelbáza jagis 2023 boahtá maiddái sámi valáštallamii buorrin.  

– Mun lean ilus go mii ovttas sáhttit departementii čalmmustahttit sámi valáštallama dárbbuid. Dán jagi juolluduvvui 3 500 000 ru, mii lea miljonbeale eanet go diibmá, dadjá Jåma.  

Áššebáhpiriin mat leat Sámedikki neahttasiiddus dađi bahábut leat čállojuvvon boasttu nummárat. Lea maiddái dáhpedorpmis biddjon haddegoargŋun 2024 bušehttii mii lea máksojuvvon SVL:i. Danne čoahkkáigessojuvvo jagi 2025 valáštallanšiehtadusevttohus ná: