Sámedikki 2024 bušeahtta: vuoruheamit divodan várás dáruiduhttima vahágiid

Sámediggeráđđi lea dál almmuhan 2024 bušeahttaevttohusa. Sámediggeráđđi oaidná dárbbu nannet sámi doaimmaid, mat veahkehit nannet dáruiduhttinpolitihka vahágiid divodanbarggu.

– Vaikko mii eat leatge ožžon eará lasáhusaid evttohuvvon stáhtabušeahtas go haddegoargŋuma, de lea leamaš midjiide dehálaš láhčit saji doaibmabijuide mat veahkehit jorgalahttit dáruiduhttima, lohká sámediggeráđđi geas lea bušeahttaovddasvástádus, Runar Myrnes Balto (NSR).

Buot ásahusat ja organisašuvnnat sámediggebušeahtas ožžot 6,4 % haddegoargŋuma 2023 ektui. Sámediggeráđđi evttoha nannet olu báikkálaš aktevrraid mat barget sámi kultuvrra ja identitehta ruovttoluotta váldimiin ja ealáskahttimiin. 

Biennáš Elle Elle Eliasa Runar (NSR) Ørjan Marakatt Bertelsen

– Mii loktet olu báikkálaš kulturdoaibmabijuid Sámis, ja mii leat fokuseren loktet daid mat ožžot unnimus ovdalaččas. Daid searvvis leat Sámi musihkkafeastavahkku Álttás, Álttá siida, Mearrasámi siida, Sijti Jarnge Hattfjelldalas (Aarborte), ja festivála Beaskán Luossa Rock Kárášjogas namuhan dihte muhtimiid, lohká Myrnes Balto.

Sámediggeráđdi nanne mearrasámi vuoruheami 2024:s. Mearrasámi ealáhusorganisašuvdna Bivdu váldojuvvo vuosttaš geardde bušehttii 500.000 ruvnnuin, ja kulturásahusat Mearrasámi siida ja Mearrasiida Porsáŋggus ožžot lassi doarjaga.

– Dáruiduhttinvahágiid divodeami mearrasámi guovlluin gáibida olu doaimmaid boahttevaš jagiid, danne go dáruiduhttin lei hirbmat garas dáppe, dadjá Myrnes Balto.

Viidáseappot árvala sámediggeráđđi doarjut ásahusaid mat barget buoridit gielladili. Ä´vv nuortalaš musea giellaáŋgiruššan ja Kárnenaš giellaguovddáš Kárášjogas leat ođđa doarjagat main lea bistevaš sadji bušeahtas. Evttohuvvo maiddái 500 000,- ruvdnosaš lasáhus nannet stipeanddaid giellaohppiide joatkkakuvllas. Stipeandabohttu pedagogaide geat leat oahpu váldime bajiduvvo dasa lassin 801.000,- ruvnnuin, ja várrejuvvo oktiibuot 10 miljovnna ruvnno ollašuhttit nuvttá sámi mánáidgárddiid mii álggahuvvui 2023 čavčča.

– Duohtavuođa- ja soabadankommišuvdna lea dokumenteren man olu dáruiduhttin lea vahágahttán sámegielaid. Sámegielat leat hirbmat dehálaččat Sámediggái, ja mii dahkat dan maid mii sáhttit min gáržžes ruhtadilis. Mii vuoruhit giellabarggu, nuvttá sámi mánáidgárdesajiid, ja sámegielpedagogaid oahpu, lohká sámediggeráđđi.

Eará mearkkašahtti vuoruheamit fátmmastit 1 miljovnna ruvnno ođđa ohcanvuđot ortnegii eastadan várás givssideami ja sámecielaheami. Garmeres, bonju sápmelaččaid organisašuvdna, oažžu fásta saji 400.000,- ruvnnuin, ja Oslo sámi viesu doaimmat sámi boarrásiidda oaivegávpogis ožžot 379.000 miljovdna ruvdnosaš lasáhusa. Doarjja Beaivváš Sámi Našunála teáhter bajiduvvo oktiibuot 12,2 miljovnna ruvnnuin ođđa vistti oktavuođas.

– Mii leat hui duhtavaččat go mii ollašuhttit ná olu dehálaš doaimmaid jorgalahttin várá dáruiduhttima. Seammás dovdat mii ahte mii njuvdit hui asehaččat, danne go dárbbut divvundoaimmaide leat issoras stuorrát. Danne russet mii dál duođaid suorpmaid ahte mii oažžut eanet doaibmanmuni maŋŋel go bušeahttašiehtadallamat gaskal SG ja ráđđehusbellodagaid leat nohkan, loahpaha sámediggeráđi lahttu Myrnes Balto.

Geahča tabealla mas oainnát guovddáš vuoruhemiid sámediggebušeahtas 2024 (PDF, 125 kB)

Loga sámediggeráđi bušeahttaevttohusa (PDF, 3 MB)