Sámi spesialistadearvvašvuođabálvalusa dálá organiseren ii leat dohkálaš. Sámi pasieanttaid dihte lea hoahppu organisatoralaččat čoavdit ášši vai sihkkarastit ovttadássásaš fálaldaga. Danne háliida sámediggeráđđi geardduhit garra ávžžuhusa dearvvašvuođaeiseválddiide: Sirdet Sámi Klinihkka Finnmárku-buohcciviesus Davvi Dearvvašvuođa vuollásažžan!
Jus olmmoš buohccá ja fástadoavttir čujuha viidáset dikšui, de gávdnojit dakkár divššut mat gáibidit ahte olmmoš máhttá gulahallat albma láhkai divššodeddjiin. Olu sápmelaččat dárbbašit eatnigielain gulahallat hearkkes deaivvademiid oktavuođas ovdamearkka dihte spesialisttain dahje psykologain. Dás lea sáhka sihkkarvuođas ja árvvolašvuođas.
Dađi bahábut leat vuogádagas buncit mat leat ovddas. Dás lea olu sáhka das movt dearvvasvuođalágádus organisere bálvalusaid. Dál lea nu ahte sámi spesialistadearvvašvuođabálvalusas lea vuolemus árvodássi. Sámi Klinihkka lea oainnat Finnmárku-buohccivieso vuollásaš, vaikke olu fálaldagat fállojit sápmelaččaide olles Norggas.
Dás ii leat sáhka das ahte juoga lea sivva Finnmárku-buohcciviesuin, muhto organisatoralaš sajustemiin leat olu heajos váikkuhusat. Sihke Sámi doavttersearvi ja sámi ovddasteaddji regionála geavaheaddjilávdegottis davvin leat garrasit moaitán dili, ja muitalit olu dilálašvuođaid birra maid berre muittus atnit. Sáhtán dás namuhit guokte.
Vuosttažettiin de ii leat vejolaš čujuhit pasieanttaid njuolga Sámi Klinihkkii. Čujuheamit mannet Finnmárku-buohccivissui, mii dagaha ahte sámi pasieanttat iešguđetlágan sivaid dihte sáddejuvvojit eará klinihkaide dikšui. Fástadoaktáriidda olggobeale Finnmárku sáhttá váttis oba diehtit ge ahte dát fálaldagat gávdnojit.
Nubbi lea ahte fálaldagaid ovddideapmi bisána go Sámi Klinihkka lea Finnmárku-buohccivieso vuollásaš. Sámi bálvalusat veardádallojit Finnmárku ollislaš fálaldaga ektui. Jus fertet válljet nannet dálá fálaldaga Girkonjárggas dahje álggahit ovttadássásaš fálaldaga sámi pasieanttaide Kárášjohkii - de lea váttis oaidnit movt bušeahta vuhtiiváldin sáhttá bissehit sámi fálaldaga ovddideami. Jus stivra ferte seastit liigegeavaheami dihte, de ferte Sámi Klinihkka maid seastit.
Ii leat váttis ipmirdit ahte ferte váigadis mearrádusaid dahkat geas lea ollislaš ovddasvástádus Finnmárkku álbmogii. Dánne ii ábut dán lohkat Finnmárku-buohcciviesu stivrra moaitimuššan. Dat mii lea, ahte sii eai oppalohkái ge livčče galgat biddjot dan dillái ahte soitet šaddat olles álbmogii veardidit obbalaš fálaldagaid sámi fálaldagaid ektui. Pasieantasihkarvuođa ja árvvolašvuođa ovddasvástádus ii sáhte biddjot Finnmárku-buohccivissui.
Danne lea Sámediggi nannosit evttohan ahte Sámi Klinihkka ferte njuolga Davvi Dearvvašvuođa vuollai biddjot ja oažžut sierra stivrra ja sierra bušeahta. Dan háliidit Sámi doavttersearvi ja geavaheaddjiovddasteaddji maid. Sámediggái lea dát oba vuoruhuvvon ášši, ja sámediggeráđđi lokte Sámi Klinihkka organiserema dievasčoahkkináššin njukčamánus, gos árvaluvvo ahte Sámediggi bivdá Dearvvašvuođa- ja fuolahusministera bargagoahtit áššiin.
Sámediggi lea ovdal cealkán ahte lea nana dárbu viidáset ovdánahttit ovttadássásaš sámi dearvvasvuođabálvalusa. Das berre leahkit nationála organiseren mii vuhtiiváldá sámiid miehtá riikka, ja fuolaha sápmelaččaid iežas vejolašvuođa váikkuhit vuoruhemiide ja hábmemiidda. Lunddolaččat lea boahttevaš lávki joatkit geahččat movt mii viidáset sáhttit organiseret dán ulbmillašvuođain. Muhto oanehabboš áiggis lea áibbas dárbbašlaš sirdit Sámi Klinihkka. Lea hoahppu, go mii oaidnit ahte dálá organiseremiin eat oaččo ovdáneami maid dárbbašit.
Dehálaš lea deattuhit ahte Sámediggeráđđi ii evttot hukset sierra sámi buohcciviesu ovdamearkka dihte čuohpadanlanjaiguin. Almmatge leat máŋga bálvalusfálaldaga mat eaktudit ahte pasieanttat galget máhttit gulahallat albma ládje dikšuiguin ja muhtumiin gii ipmirda historjjá ja kultuvrra. Ovdamearkan dasa leat boarrásat geat leat geriatriijas. Mii dárbbašit dakkár fitnodaga mii sáhttá fállat dákkár bálvalusaid nationála dásis.
Mun duođas jáhkán ahte mii sáhttit vuoitit ipmárdusa das man dehálaš dát lea. Eat mii duššiid dihte bivdde dásseárvosaš bálvalusaid. Dás lea sáhka pasieantasihkkarvuođas ja bahámus muddui eallimis ja jápmimis.