Presidentens tale til Sametingets språkløftprisvinner 2022

Ikte golggotmánu 23. beaivvi geigejuvvui giellaloktenbálkkašupmi Gielelutnjemebaalhka – Språkløftprisen Lemet -Jon Aagii, Aage Agnar Solbakkii. Leigga Gongaslaš majestehta Gonagas Harald ja sámediggepresideanta Silje Karine Muotka geat geigiiga bálkkášumi Solbakkii. Bálkkašupmi geigejuvvui Snoasas, gos rahpe sihke 2022 Giellavahkku ja maiddái lei álgoálbmotgielaid logi jagi rahpan.

Giellavahkku oktavuođas háliida Sámediggi fuomášuhttit olbmo, joavkku, doaimmahaga dahje organisašuvnna mii lea vuohkkasit geavahan ja čalmmustahtten sámegiela iežas beaivválaš doaimmas. Sámedikki giellaloktenbálkkašumi vuoiti oažžu 30 000 kr. ja dáiddadiploma. Dáiddadiploma lea Marte Somby ráhkadan.

Sámediggeráđđi lea mearridan addit giellaloktenbálkkašumi 2022 Lemet-Jon Aagii, Aage Agnar Solbakkii.

Aage lea olu jagiid bargan sámegiela ovdánahttimiin sihke árbevirolaš bargguid ovddideamis ja fágagirjjiid almmuhemiin. Son lea vuoruhan sámi servodahkii juohkit fágalaš dieđuid sámegillii. Min dieđuid mielde lea son leamaš mielde almmuheame birrasiid 200 girjji ja artihkkala, eanas dain davvisámegillii. Aage lea historihkkár ja lea ovdamearkka dihte čállán sámi čállingiela historjjá birra. Son lea maid olu giellafágalaš bargguid bargan, ovdamearkka dihte báikenamaid čohkken, árbevirolaš bargguid sátneriggodaga dokumenteren ja gaskkusteapmi.

Otne háliida goitge Sámediggeráđđi fuomášuhttit dan barggu maid Aage lea bargan dokumenteret ja gaskkustit johkagáttesámiid sátneriggodaga, erenoamážit sápmelaččaid luossahálddašeami birra Deanuleagis. Aage lea riegádan 1943:s Fanasgiettis. Son lea bajásšaddan ja eallán Deatnogáttis olles eallima, ja lea oahppan árbevirolaš luossahálddašeami ja luossabivddu mánnávuođa rájes. Dan máhtu maid son lea ožžon bajásšattadettiin lea son árvasit juogadan earáiguin ja sutnje lea dehálaš ahte dálá mánát ja nuorat maid besset oahppat dan maid son ieš lea oahppan mánnávuođa rájes.

Bargguidis bokte lea son čájehan makkár giellariggodat ja máhttu luosa birra árbevirolaš luossabivddus ja luossahálddašeamis lea. Son lea čohkken, dokumenteren ja gaskkustan sátneriggodaga luosa, bivdobáikkiid, báikenamaid ja árbevirolaš luossahálddašeami birra. Gielladokumenterema bokte lea son čájehan ahte sápmelaččaid luossahálddašeami vuođđun lea árbevirolaš máhttu mii váldá vuhtii mot galgá bisuhit buori luossanáli jogain.

Dán giellariggodaga dokumenterema bokte son leage čájehan man nannosit olbmot Deanuleagis leat čadnon lussii, ja ahte luossa lea vuođđun olbmuid eallimii Deanuleagis. Bargguidis bokte lea son maid čájehan árbevirolaš sámi eallinvuogi, mas luossabivdu lea oassin birgenlágis ovttas eará meahcástemiin, eanandoaluin dahje boazodoaluin. Aage leage ieš cealkán ahte jus mii dán máhtu ja eallinvuogi massit, de geaffu min servodat.

Aage maid váruhan ahte árbevirolaš luossabivddu ráddjen maid sáhttá hehttet árbevirolaš máhtu ja sátneriggodaga sirdin boahttevaš buolvvaide. Dan dihte son lea maid beroštuvvon das ahte sátneriggodaga ferte geahččalit gaskkustit iešguđegelágan vugiiguin. Nugo namuhin, de lea son almmuhan olu girjjiid. Son lea maid leamaš mielde ráhkadeame omd. filmmaid Deanu luosa birra. Buot dát barggut leat mielde bisuheame ja fievrrideame viidáseappot dehálaš oasi sámi eallinvuogis ja birgenlágis. 

Sámediggeráđi bealis háliidan mun giitit dan barggu ovddas maid Lemet Jon Aage lea bargan gaskkustit árbevirolaš giela ja máhtu johkgattesámi eallinvuogi birra, ja sávan dutnje lihkku giellaloktenbálkkašumiin.