Gosse veeljemelokaalh steegkesuvvieh, edtja gaajhkh steemmah mah leah åvtelbodti vadtasovveme jïh veeljemebiejjien ryöknedh. Veeljemejoekedimmie dorjesåvva göökth. Edtja voestegh nænnoestidh man gellie tjirkijesijjieh fïereguhte krirrie jallh læstoe edtja utnedh Saemiedigkesne. Dan mænngan tjuara nænnoestidh mah kandidaath krirreste/læstoste mah edtjieh daejtie sijjide utnedh (kandidaateveeljeme).

Joekedimmie mandaatijste

Systeemen mietie edtja gaajhkh tjirkijesijjieh joekedidh steemmetaalen mietie krirriej/dåehkiej gaskem maam fïereguhte veeljemelæstoe åådtje. Prinsihpe gohtjesåvva forholds-veeljeme.

Mandaatejoekedimmie dej ovmessie læstoej gaskem dorjesåvva dejnie seamma matematihkeles vuekine dovne stoerredigkieveeljemisnie, fylhkendigkieveeljemisnie jïh tjïelteståvroeveeljemisnie. Vuekie gohtjesåvva St. Laguës modifiseradamme vuekie. Dellie edtja fïerhten læstoen steemmetaalem voestegh taaline 1,4 juekedh jïh dan mænngan taaligujmie 3-5-7-9. Daejnie juekieminie gellie taalh båetieh, mah gohtjesuvvieh kvotienth. Kvotienth öörnesuvvieh stoeredahken mietie. Voestes mandaate dan læstose jåhta mij stööremes kvotientem åtna, mandaate nr. göökte dan læstose jåhta mij mubpie stööremes kvotientem åtna jnv. 

Kandidaateveeljeme

Gosse lea læstoej tjirkijesijjieh joekedamme, edtja kandidaateveeljemem tjïrrehtidh. Dïhte naemhtie dorjesåvva:  

Kandidaateveeljemisnie voestegh ajve doh nommh ryöknoe mah nr. 1 tjåadtjoeh steemmeleahpine. Dïhte guhte jeenjemes steemmah åådtje daennie ryöknemisnie veeljesåvva. Dan mænngan edtja dejtie ryöknedh mah nr. 2 tjåadtjoeh steemmeleahpine. Dïhte kandidaate mij jeenjemes steemmah åådtje gosse illedahkh tjåanghkan beaja gåabpagihtie ryöknemistie jïh ij meatan vaeltieh dam mij joe lea veeljesovveme, veeljesåvva. Naemhtie jåarhka goske gaajhkh kandidaate leah veeljesovveme.

Ihke veeljiji jarkelimmieh steemmeleahpine edtjieh persovneveeljemem baajnehtidh, vielie goh lehkie krirrien veeljijijstie lea tjoereme jarkelimmieh darjodh seamma kandidaaten luvnie.