Saemien gåetie lea bieline aktede saemien histovrijes jïh kulturelle ektiedimmeste. Dïhte maahta sjïere funksjovnem jïh sjïere bigkemevuekiem utnedh, jïh sjïere sijjiem eatnamisnie tjåadtjodh. Derhviegåetie, buvrie jïh njalle lea gåetiesåarhth sjïere saemien bigkemevuekine. Saemien gåetieh maehtieh gaajhke årrodh, buvrieh jïh skaehtieh, fievsieh jïh laaroeh, årromegåetie, naevstieh jïh vierhkiesijjieh. Skuvlegåetie, krirriegåetie jïh jeatjah ektievoetegåetieh aaj saemien gåetiehistovrijasse govlesuvvieh.

Maahta geerve årrodh saemien gåetiem jeatjah gåetijste joekehtehtedh mah eah saemien histovrijem jallh ektiedimmiem utnieh. Dellie voenges daajroe jïh histovrijh gåetien bïjre, voenegærjah jïh almetjeryöknemh vihkeles gaaltijh juktie gaavnehtidh mejtie gåetie lea saemien jallh ij. Vaallah gåetiej aaltere lea seamma aelhkie vihtiestidh. Daesnie dateradimmie viehkine jaepiegievlijste jallh dendrodateradimmieh hijven viehkie orreme, jïh vååjnesasse båateme gellie gåetieh leah båarasåbpoe goh aalkoelisnie aerviedamme.

Saemiedigkie lea medtie 900 jïjtsistie vaarjeldihkie saemien gåetieh registreradamme

Daesnie maahta registreradimmien bïjre lohkedh vaarjeldihkie saemien gåetijste