2. Johkegaske Raarvihken tjïeltesne

Nasjonaale ïedtje: Eatneme, dan guhkies kontinuiteetine, åarjelsaemiej gæmhpoem dej kultuvren jïh veasoej gaavhtan vuesehte. Jalhts stoerre jïh mieriedimmes jarkelimmieh dorjesovveme, gusnie eah saemieh åådtjeme meatan årrodh, saemieh dovne buektiehtamme sijjen aerpievuekiejielemem sjïehtesjidh, jïh aaj orre tjåenghkies arenaem sjugniedidh gusnie sijjen saemien identiteetem gorredidh. Dajve ellies jïh jielijen kultuvrebyjresinie vååjnoe gusnie uvtemes åarjelsaemien båatsoekultuvre tjåadtjohte.

3. Dåtnejaevrie Raarvihken tjïeltesne jïh Lijren tjïeltesne

Nasjonaale ïedtje: Dåtnejaevrie-eatneme nasjonaale ïedtjine lea uvtemes religijööse åtnoe eatnamistie. Vaerieh jïh jeatjah aejlies elemeenth eatnamisnie eejnegen vihkeles bielie åvtekristeles saemien religijovnijste orreme. Dåtnejaevrien såålh leah sjïere våajnoes vuesiehtimmieh dïsse. Seammasïenten jïh seamma gaavhtan dah væhnine tjåadtjoen guktie jienebelåhkoeseabredahke fryöjstedamme saemien jaahkoem jïh vuekieh ammestidh jïh dehumaniseeredh. Vaajesh Tjåehkeren bïjre byjrehks jïh nasjonaale voerkesvoetesne nænnoes orreme, jïh aaj vuajnoem åvtekristeles saemien kultuvren bïjre dïjpeme. Dan åvteste lea vihkele dejtie vuesiehtimmide jïh vuekide gorredidh guktie dejtie rïektes jïh ååkteles ektiedæmman bïejedh jïh bievnedh.

5. Gressåmoen Snåasen tjïeltesne

Nasjonaale ïedtje: Eatnamisnie saemien årromesijjieh guhkede gietjeste orreme jïh eatneme lea joekoen vuesiehtimmie dïsse. Daesnie gåetiesijjieh, buvrieh jïh gïejh sjïdtedehtemen mænngan jnv. gååvnesieh. Kultuvremojhtesh Gressåmoesne vuesiehtieh laedtieh jïh saemieh lïhke gaskesadteme, jïh sinsitnide guhkiebisnie jearohks orreme. Dej lïhke gaskese saemieh, sijjen gellie tjuetie jaepieh dååjrehtsvåaromen maahtojne, jïh daaroen orre-årrojh gaskemsh maahta eatnemeåtnoste tjïelkes vuejnedh. Dovne daaroen jïh saemien årromesijjieh bïjre dam fealadimmie-geajnoem Snåasen jïh Lijren gaskems. Eatneme ennje båatsoedajvine åtnasåvva, jïh dïhte dam iktemearan saemien åtnoem vuesehte.

7. Hierkieloekte Nåavmesjenjaelmien tjïeltesne

Nasjonaale ïedtje: Hierkieloekten nasjonaale vihkelevoete uvtemes guktie sijjie marijne jieliemasse sjïehtedamme. Ibie mijjieh dan gellie fysihke kultuvremojhtesh mïelh saemijste duvvene jïh dej årromesijjieh Ytternamdaelesne. Hierkieloekte lea vuesiehtimmie guktie saemieh aarebi jeatjah jielemh enn båatsoe åtneme. Dej beeli saemien seabredahke vielie gellielaaketjen orreme daaletje seabredahkeste. Dan åvteste vihkeles kultuvrebyjresh gorredidh mah aaj maehtieh bieliem åarjelsaemien histovrijistie vuesiehtidh mij åajaldovveme. 

16. Volhaugen Vïeredaelie, Inderøy jïh Stïentjen tjïeltine

Nasjonaale ïedtje: Eatneme bieliem åarjelsaemien histovrijistie vuesehte mij ij leah dan åehpies. Daan biejjien uvtemes saemien jieleme båatsojne ussjede. Rïektesisnie saemien histovrijem baajnehtamme stoerre sjïehtelesvoeten jïh gellievoeten vierhtienåhtojne jïh kultuvrebarkojne. Trööndelagen jïh daaroen histovrije lea aaj histovrije saemien fuelhkiej bïjre mah leah sijjen kultuvrem åtneme gåabpegh båantan seabredahken sisnjelen jïh seamma aejkien båantan sebradahken baalte. Volhaugen lea sjïere, jaksoes jïh vihties vuesiehtimmie daehtie saemien jïh daaroen årromehistovrijen bieleste.

21. Skearpedaelie Tydaelien jïh Mearohken tjïeltine

Nasjonaale ïedtje: Histovrijeles tsiehkie båantah jïh saemieh gaskemsh daaletjen vuajnoem åarjelsaemien årromen, kultuvren, jïh jielemen bïjre dïjpeme. Lea vihkeles mijjen vuajnoej våaromem mïeledh guktie maehtebe daan biejjien maahtojne, likteminie jïh åvte-aarvoej namhtah digkiedidh. Dan åvteste nasjonaale vihkelevoete dejtie kultuvrebyjresidie tjirkedh mah bieline orreme daam histovrijem sjugniesovvedh. Skearpedaelie lea jielijen eatneme gusnie daam histovrijem hijvenlaakan vihtiestamme dovne iktemearan åtnoen, histovrijen gaaltiji, histovrijeles dotkemen jïh arkeolåågeles kultuvremojhtesi tjïrrh. 

22. Riasten Holtålen, Rossen jïh Tydaelien tjïeltine

Nasjonaale ïedtje: Tjïelkes gïejh saemien årroejijstie, gellie tjuetie jaepiej tjïrrh, gedtie-vïjremistie båatsose Riasten dajvesne gååvnesieh. Vuekieh mah guhkiem orreme jïh ovmessie kultuvremojhtesh Riasten-eatnemem baajnehte jïh dïhte lea joekoen vuesiehtimmie saemieh stïeresne åarjel-Saepmesne. Dajven dualitete jïh histovrije vigkiej bïjre lea vihkeles bielie nasjonaale soptsesistie saemiej daaroej bïjre. Mijjieh daarpesjibie eatnemh vaarjelidh mah tjïelkes vuesiehtieh guktie gæmhpoe gåatomh jïh industrijebigkemen bïjre lea histovrijem baajnehtamme. Riasten-eatneme vuesehte guktie saemieh eejnegen sijjen årrome- jïh gåatomedajvh vaaltalgamme. Daate vihkeles dennie juhtijen likteme-prosessine.