Bæjhkoehtimmie lea akte gellijste mah vijries jïh bijjemes guvviem gelliej faagesuerkiej bijjeli vedtieh mah joekoen sjyöhtehke dejtie mah daajroem saemien tsiehkiej bïjre daarpesjieh.

Faageles analysedåehkie saemien statistihkese  maam tjïelte- jïh orrestimmiedepartemeente nammohte laavenjostosne Saemiedigkine akten boelhkese mij njieljie jaepieh ryöhkoe, Saemien taalh soptsestieh redigerede.

For fireårsperioden 2022-2026 er det oppnevnt følgende representanter:

• Sámi allaskuvla / Samisk høgskole: Inger Marie Gaup Eira, førsteamanuensis (vara: Line Aimee Kalak, høgskolelektor) 
• Nord Universitet: Lars Kirkhusmo Pharo, professor og prodekan FOU (vara: Asbjørn Kolberg, forsker)
• UiT Norges arktiske universitet: Eva Josefsen, professor (vara: Jan-Erik Henriksen, dosent)
• Statistisk sentralbyrå (SSB): Christian Molstad, rådgiver (vara: Anders Sønstebø, seniorrådgiver)
• Oslo Met – storbyuniversitetet: Cato Christensen, førsteamanuensis (vara: Mona Myran, kontorsjef)

For toårsperiden 2022-2024 har gruppa valgt Inger Marie Gaup Eira som leder og Lars Kirkhusmo Pharo nestleder.

Lohkh vielie daesnie: Samiske tall forteller / Saemien taalh soptsestieh

Daesnie gaajhkh låhkoeh gærjeste Samiske tall forteller / Saemien taalh soptsestieh

Samiske tall forteller 15
I denne utgaven skriver Kevin Johansen om utviklingstrender av samisk språk i formell utdanning. Artikkelen tar for seg samisk språkopplæring i barnehagen, grunnopplæringen og i høyere utdanning. Mikkel Berg Nordlie skriver om hva vi kan si om samisk urbanisering og hvor bysamene bor. Kathrine Ivsett Johnsen viser i sin artikkel hvordan dagens reindriftspolitikk er en videreføring av rasjonaliseringspolitikken fra 70-tallet. Tor A. Benjaminsen analyserer i sin artikkel endringer i det dominerende norske narrativet om samisk reindrift de siste årene, og spør om det har vært endringer mot et mer positivt syn på næringen. Svein Disch Mathiesen, Eli R. Skum og Lars Moe beskriver hva som historisk skjedde med kastrerte rein i Sovjetunionen og Norge og sammenligner hvordan enkelte typer av rein i reinflokkene ble utelatt i den «moderne» reindriftsstatistikken i Norge.   Anders Sønstebø har også i år bidratt med Statistisk sentralbyrås årlige oversiktsartikkel som sammenstiller og kommenterer løpende statistikk for et utvalg samfunnsområder. 

Se seminar fra lansering av Samiske tall forteller 15

Samiske tall forteller 14 (PDF, 3 MB)
Låhkosne vïjhte tjaalegh. Øystein A.Vangsnes sov tjaalegisnie vuesehte guktie jienebh learohkh saemienööhpehtimmeste gehtjieh mah leah saemienööhpehtimmiem maadthskuvlesne aalkeme. Vigdis Nygård jïh Bård Kårtveit Saemiedigkien dåarjoen bïjre jielemeevtiedæmman tjaelieh. Kevin Johansen Saemiedigkien veeljemelåhkoen bïjre jïh dan evtiedimmien bïjre tjaala tïjje doekoe, mij taalide dovne 2019 våaroeminie åtna. Anders Sønstebø lea aaj daan jaepien Statistisk sentralbyråen fïerhtenjaapetje «vååksjedimmietjaalegem» buakteme mij juhtije statistihkem såemies vaeljehke seabradahkesuerkide iktede jïh lahteste.

Samiske tall forteller 13 (PDF, 3 MB)
Daennie låhkosne Snefrid Møllersen jïh Julie Aslaksen åtnoen bïjre saemien statistihkeste tjaelieh bijjemes perspektijvesne. Lene Antonsen jïh Trond Trosterud åtnoen bïjre digitaale vierhtijste saemien gïelese tjaelieh. Trosterud lissine tjaala saemiengïeleldh lidteratuvren bïjre bæjhkoehtamme Nöörjesne. Kevin Johansen vuartesje guktie saemien gïeletsiehkie lea maanagïertesne jïh Anders Sønstebø dam fïerhtenjaepien kapihtelem saemien taali bïjre tjaala.

Samiske tall forteller 12 (PDF, 4 MB)
Daesnie teema lea matematihke jïh matematihkeööhpehtimmie kulturelle kontekstesne. Jeatjah teema lea vædtsoesvoete, daaresjimmie jïh healsoevaejvieh saemiej luvnie Nöörjesne. Teemah aaj fysiske dahkoeh saemien båatsoedajvine jïh julev- jïh åarjelsaemien maajhööhpehtimmie.

Samiske tall forteller 11 (PDF, 4 MB)

Dennie luhkievoestes låhkosne akte gamte tematihke lahtestamme statistihkine. Gaskem jeatjah veeljijeïedtjen bïjre saemiedigkieveeljemasse, evtiedimmieotnjegh saemien filmesne, båatsoesaemiej jielede- jïh barkoetsiehkie åarjelsaemien dajvesne jïh evtiedimmie jollebe ööhpehtæmman saemien gïelesne.

Samiske tall forteller 10 (PDF, 3 MB).
Låhkadinie låhkosne gærjeste Saemien taalh soptsestieh jienebh teemah ållermaahta mah leah sjyöhtehke siebriedahkeevtiedæmman saemien dajvine.

Samiske tall forteller 9 (PDF, 5 MB)

Ovmessie bielieh maanaj jïh noeri byjjenimmietsiehkine saemien dajvine leah åejvieteema gærjesne Saemien taalh soptsestieh 9. Reektehtse aaj otnjegh saemien siebriedahkeevtiedimmesne gelline suerkine ållermaahta.

Samiske tall forteller 8 (PDF, 5 MB)
Saemien taalh soptsestieh 8 åejvieteemine åtna saemien gïelh lïerehtimmesne.

Samiske tall forteller 7 (PDF, 5 MB)

Teemah mah sjïere lahtestimmiem åadtjoeh leah jarkelimmieh jielemestruktuvresne SDJ-dajvesne (dajvh mah jielemedåarjoem Saemiedigkeste dåastoeh) fasseldimmiestatistihke SDJ-dajvesne, histovrijes bijjieguvvie båatsoen evtiedimmien bijjelen abpe laantesne, evtiedimmie göölemisnie mearoesaemien dajvine Romsesne jih Finnmarhkesne 1980 raejeste jïh daan mearan jïh jarkelimmie såemies vihkeles siebriedahkesuerkine.  

Samiske tall forteller 6 (PDF, 8 MB)
Teemah mah lahtestimmiem åadtjoeh gærjesne Saemien taalh soptsestieh 6 leah jarkelimmieh saemien gïeletsiehkesne Nöörjesne, Saemiedigkien vierhtieh saemien gïelese, studijepoengeproduksjovne saemien jollebe ööhpehtimmesne, saemien gïeleåtnoe tsïegline jïh beapmoejearsoesvoete noerhtene.

Samiske tall forteller 5 (PDF, 6 MB)
Saemien taalh soptsestieh 5 gaskem jeatjah statistihkem suerkine lahteste goh årrojeevtiedimmie Nöörjesne, joekoen dejnie golme noerhtemes fylhkine, årrome- jïh juhtemeevtiedimmie nöörjensaemien tjïeltine, saemieh krirrine jïh veeljemisnie jïh saemien gïele maanagïertesne jïh skuvlesne. 

Samiske tall forteller 4 (PDF, 3 MB)
Saemien gïeletsiehkie maanagïertesne jïh skuvlesne, byjrese- jïh vierhtiereereme saemien dajvine, saemienrelateradamme dåakteregraadeproduksjovne jïh tjoeleperspektijve saemien statistihkesne leah teemaj gaskem mejtie lahteste.

Samiske tall forteller 3 (PDF, 5 MB)
Saemien taalh soptsestieh 3 gaskem jeatjah statistihkem suerkine lahteste goh saemien medijh, veeljemelåhkoe, årrojeevtiedimmie jïh saemien gïele maanagïertesne jïh skuvlesne.

Samiske tall forteller 2 (PDF, 5 MB)
Saemien taalh soptsestieh 2 jåarhka dejtie teemide mejtie voestes gærja lahtesti Orre daan jaepien lea kapihtele healsoen bïjre jïh akte kapihtele jielemen bïjre.

Samiske tall forteller 1 (PDF, 971 kB)
Reektehtsisnie joekoen baahtsemem saemien daatide daan biejjien digkede jïh nuepieh orre jïh buerebe daatah åadtjodh båetijen aejkien. Jeatjah teema leademograafeles evtiedimmie aerpievuekien saemien dajvine. Reektehtse aaj lïhkebe vuartesje jarkelimmide ööhpehtimmiemöönsterisnie saemien årroji luvnie jïh jarkelimmide gosse lea veeljemen bïjre maadthskuvlesne.